Sayıştay’ın TBMM Başkanlığı’na sunulan 2019 yılı Sosyal Güvenlik Kurumu ( SGK) raporuna göre, 2015-2019 yıllarını kapsayan 5 yıllık dönemde kurum alacaklarının tahsili için 5 milyon 974 bin dosya icraya verildi. İcraya intikal ettirilen alacak tutarı 10.1 milyarı 2016, 43.2 milyarı da 2019’da olmak üzere son beş yılda toplam 69 milyar lira olarak gerçekleşti. SGK, söz konusu alacaklardan icra yoluyla 21.7 milyar liralık tahsilat gerçekleştirdi. Tahsilatın icradaki toplam alacaklara oranı yüzde 31.5 oldu.
Raporda, icraya intikal ettirilen alacak miktarının 2018’de 6.1 milyar lira iken 2019’da 6 kat artarak 43.2 milyar liraya ulaşmasının, 18 Ağustos 2019 tarihinde otomatik icra programının çalıştırılması sayesinde gerçekleştiği belirtildi. Beş yıllık dönemde 5 milyon 974 bin olan icraya intikal ettirilen toplam dosya sayısının da 2 milyon 182 bin adedinin 18 Ağustos 2019 tarihinden sonraya ait olduğu vurgulandı.
İCRA MEMURU BAŞINA 5320 DOSYA DÜŞÜYOR
Raporda, SGK’nın icraya intikal ettirilen alacaklarının tahsilini zorlaştıran hususlara yer verildi. Bunların başında icra memuru sayısının yetersizliğinin geldiği vurgulandı. 2014 yılında 1280 olan toplam icra memuru sayısının 2019 yılı sonunda 992 kişiye gerilediği, bir icra memuruna 8 bin 825 dosya düştüğü belirtildi. SGK’nın bu yıl şubat ayında açtığı sınavla icra memuru sayısının 1.346’ya çıkartıldığı, böylece bir icra memuruna düşen dosya sayısının 5 bin 320 adede indiği kaydedildi. Ancak, SGK’daki icra memuru ihtiyacının devam ettiğine dikkat çekildi.
İcraya intikal tarihi 31 Temmuz 2019 ve öncesi olan icra takip dosyalarından 31 bin 113’ünün henüz tebliğ edilemediği belirtilen rapora göre, SGK Başkanlığı, söz konusu dosyaların tebliğine yönelik çalışmaların salgın nedeniyle tamamlanamadığını, normalleşme sürecinde tamamlanacağını bildirdi.
BEŞ YILDA 305.239 GAYRİMENKUL HACZEDİLDİ
Söz konusu beş yıllık dönemde SGK’nın alacaklarının tahsili amacıyla 521 bin 251 menkul (araç ve diğer taşınır mallar) ile 305 bin 239 adet arsa, bina gibi gayrimenkule icra yoluyla haciz konuldu. Haczedilen menkulün sadece 10 bin 886’sı, gayrimenkulün de bin 328’i satıldı.
Menkul ve gayrimenkullerin satışından beş yıllık dönemde elde edilen gelir ise 297 milyon lirada kaldı. Bu rakam, kurumun beş yıllık dönemde icraya intikal ettirilen toplam alacağının yüzde 0.4’üne karşılık geliyor. Raporda, bu durumun, yapılandırmaya ilişkin çıkarılan kanunlardan kaynaklandığının değerlendirildiği belirtildi.
SGK ayrıca, 2012 yılında yapılan kanun değişikliği uyarınca belediyeler ve KİT’ler başta olmak üzere kamu kurumları ile “borcunu ödemede çok zor duruma düştüğü” kurum denetim elemanlarınca tespit edilen mükelleflerin borcuna karşılık gayrimenkullerini satın alabiliyor. Bunlardan kamu kurumlarınca ihtiyaç duyulanları, bedeli hazinece ödenmek kaydıyla ilgili kurumlara devrediyor, kalanını ise satıyor.
Raporda, SGK tarafından satılmak amacıyla alınan taşınmazların iki yıldır satışının yapılıp nakde dönüştürülmediği kaydedildi. SGK’nın 2012 yılından bu yana 855.3 milyon liralık alacağa karşılık 840 adet taşınmaz edindiği, bunlardan 140’ını satarak 38.5 milyon lira gelir elde edildiği, ancak en son satışın 30 Mart 2018 tarihinde gerçekleştidiği belirtildi.